Ketelhoeden & cabassets

De middeleeuwse ketelhoed is een van de meest herkenbare en veelzijdige helmen uit de Europese geschiedenis en wordt vaak afgebeeld in verluchte manuscripten. Deze helm, ook wel kettle hat of chapel-de-fer genoemd, werd vanaf de 12de eeuw populair en bleef tot ver in de 15de eeuw in gebruik. Het ontwerp is eenvoudig maar doeltreffend: een ronde of licht conische helm met een brede schuine rand. Deze rand was bedoeld om slagen, pijlen en vallend puin af te weren, en bood daardoor bescherming die in geen enkel ander helmtype zo effectief was tijdens gevechten op open terrein én bij belegeringen.

De ketelhoed werd gedragen door een brede groep strijders, waaronder infanteristen, kruisvaarders, stadswachten en boogschutters. Omdat het zicht en gehoor nauwelijks werden beperkt, was dit helmtype ideaal voor soldaten die snel moesten kunnen reageren. Tijdens de kruistochten was de ketelhoed bijzonder geliefd vanwege zijn goede zonbescherming en het vermogen om regen en pijlen van bovenaf af te weren.

Ook in landbouwgemeenschappen en stadslegers was de ketelhoed een praktische keuze: hij was relatief goedkoop te maken en vereiste minder specialistisch vakmanschap dan complexere helmen zoals de bascinet of great helm. Hierdoor kon men grote aantallen produceren, wat bijdroeg aan de enorme verspreiding door heel Europa.

In de 14de en 15de eeuw onderging de ketelhoed verbeteringen. Sommige modellen kregen een meer conische vorm, zodat slagen beter konden afglijden. Daarnaast verschenen varianten met versterkte randen of ribben voor extra stevigheid. Ondanks de opkomst van geavanceerder plaatpantser bleef de ketelhoed in gebruik, vooral bij infanterie die behoefte had aan maximale zichtbaarheid en bescherming tegen projectielen.