Dolken, klotendolken, rondels

Het klotendolk of nierdolk

Het klotendolk, ook bekend als de bollock dagger, is een van de meest herkenbare middeleeuwse dolktypen. De karakteristieke greep met twee afgeronde lobben maakte dit wapen eeuwenlang populair in heel Europa. Van ridders in de 14e eeuw tot Schotse strijders in de 17e eeuw: het klotendolk werd gebruikt als praktisch dagelijks mes én als effectief zelfverdedigingswapen. Door de lange gebruiksperiode bestaan er diverse varianten, van eenvoudige houten grepen tot rijk gedecoreerde dolken met metalen ringen, geëtste lemmeten en luxe materialen. De dolk was veelzijdig, betrouwbaar en snel te trekken, waardoor hij geliefd was onder soldaten, burgers en ambachtslieden. In Schotland ontwikkelde het klotendolk zich uiteindelijk tot de iconische Scottish dirk.

Schotse dirk

De Schotse dirk is een iconisch wapen uit de Middeleeuwen en Renaissance, nauw verbonden met de krijgerscultuur van de Highlanders. In een tijd waarin clanconflicten en oorlogen met Engeland regelmatig voorkwamen, droegen veel Schotten hun dirk continu bij zich. De dirk ontstond uit de middeleeuwse ballock dagger en ontwikkelde zich tot een langer, elegant steekwapen met kenmerkende metalen afwerkingen en een platte knop. Naast zijn rol in de strijd werd de dirk gebruikt als dagelijks mes en als symbool van eer: geloften werden gezworen op het “heilige ijzer”. Zelfs na de Disarming Acts bleef de dirk een belangrijk cultureel wapen. Vandaag is de dirk geliefd bij reenactors, verzamelaars en liefhebbers van Schotse geschiedenis.

Rondels, rondel dolken

De rondeldolk werd vanaf het begin van de 14^de eeuw gebruikt. De dolk werd populair omdat hij twee stootplaten bezat. Hierdoor beschermde hij de hand en kon hij snel worden getrokken, ook als je laatste minuut geslagen had. Later, toen het plaatpantser zich ontwikkelde was de rondel dolk een ideaal wapen om tussen de spleten van harnasonderdelen heen te kunnen steken. In Italië ontwikkelden deze dolken zich verder. Ze werden steeds smaller en ontwikkelden zich door in de stiletto. Wat eigenlijk penmes betekent, verwijzend naar de penvormige punt die de rondel bezat.