Szkocka targe

Szkocka tarcza to rodzaj tarcza okrągła z paskami z tyłu, używana przez szkockich górali w okresie wczesnonowożytnym. Od końca XVI wieku do Bitwy pod Culloden w 1746 roku tarcza była głównym środkiem obronnym szkockich górali w walce. W lutym 1596 roku przywódca klanu John Grant z Freuchie zebrał 500 ludzi, z których 40 było uzbrojonych „zgodnie z tradycją góralską” w łuki, hełmy, miecze i tarcze.

Po katastrofalnej klęsce Jakobitów pod Culloden, noszenie tarczy zostało zakazane przez Disarming Act, a wiele z nich zostało zniszczonych lub użytych do innych celów. Zachowane egzemplarze często mają skomplikowane wzory i ozdoby, co wskazuje, że pierwotnie należały do ważnych osób.

Tarcza jest wklęsła (wygięta do wewnątrz) tarcza, z paskami wewnątrz: jeden regulowany z klamra do przymocowania do przedramienia i drugi jako uchwyt dla lewej ręki. W niektórych przypadkach szkocka tarcza jest wyposażona z przodu w środkowy pika, co pozwala również na wykonywanie uderzeń tym broń. 

Słowo tarcza pochodzi od frankijskiego targa = tarcza (proto-germańskie targo = krawędź). W późnej staroangielszczyźnie było to ogólne słowo dla tarcza. Zdrobniałe target w XVIII wieku nabrało znaczenia „cel”, na który się celuje.

Termin ten był używany dla różnych rodzajów tarcze, które były używane przez piechotę od XIII do XVI wieku lub wcześniej. Od XV wieku termin ten mógł również odnosić się do specjalnych tarcze, które były używane w turniejach. Znaczna ich liczba była wykonana wyłącznie jako ozdoba.

Targes są generalnie okrągłymi tarcze o średnicy od 45 do 55 cm. Wnętrze składało się z dwóch bardzo cienkich warstw płaskich drewnianych desek, których włókna były ułożone krzyżowo. Były one łączone małymi drewnianymi kołkami, tworząc coś w rodzaju sklejki.

Przód pokrywano solidną skórą bydlęcą, często zdobioną wytłoczonymi wzorami w celtyckim stylu późnego Renesansu. To skóra było mocowane wieloma mosiężnymi (czasem srebrnymi) gwoździami, a czasem dodawano także mosiężne płyty dla dodatkowej wytrzymałości i ozdoby. Ozdoby zapewniały, że skóra bydlęca ściśle przylegała do tarcza, chroniąc w ten sposób drewno przed uderzeniami i wstrząsami. Wiele targes posiada w środku umbo, do którego w niektórych przypadkach można przymocować pika. W czasach pokoju pika można przechowywać w pokrowcu z tyłu tarcza. pika sprawiała, że targe mogła być używana nie tylko do celów obronnych, ale także jako broń, podobnie jak niektóre typy XV-XVI-wiecznych puklerzy. Wnętrze szkockiej targe było pokryte kozią lub owczą skórą, co miało działanie amortyzujące. Szkockie targes były bardzo solidnymi tarcze i zapewniały ochronę przed mieczami, bagnetami, a w niektórych przypadkach nawet przed pośrednimi kulami i innymi pociskami. 

Highlander często walczył z basket hilted miecz szeroki w prawej ręce, ręce miecza. Była ona łączona z sztylet, dirk, które nosili w lewej ręce pod targe. Dzięki skórzanym paskom szkocka targe pozostawała na ramieniu, co umożliwiało łatwe użycie obu rąk do obsługi bronie. Ta metoda była łączona z ich znanym Highland charge, który był szczególnie skuteczny z zasadzek. Relacje z bitwy pod Falkirk (1745) i Prestonpans (1746) pokazują, jak potężne mogło być dobrze zaplanowane Highland charge. W pierwszej fali wróg był ostrzeliwany z muszkietów, po czym cała linia ruszała w szturm na wroga. Dzięki swojej zbroi Highlander był wyposażony w trzy śmiertelne bronie: targe, miecz szeroki i dirk, które były używane razem podczas uderzenia. 

Szkocka targe nie była samodzielnym wynalazkiem. Wojny jakobickie powinny być postrzegane w szerszym, europejskim kontekście, jako część wojny o sukcesję hiszpańską (1701-1714) lub, jeszcze szerzej, konfliktów, które powstały między katolicką a protestancką Europą. Dynastia Stuartów była katolicka i miała głębokie sojusze z Francją, Hiszpanią i Włochami. Targe rozwinęła się z hiszpańskiej i włoskiej rotelli tarcze, które były bardzo popularne w renesansie. W niektórych przypadkach te tarcze były również wyposażone w charakterystyczne szpikulce na środku tarcza. Targe była jednak znacznie tańsza i bardziej trwała do używania w wilgotnym klimacie szkockich wyżyn.