Bevors & kołnierz zbroi

W średniowieczu ochrona szyi i gardła odgrywała kluczową rolę w projektowaniu zbroi. Dwa z najbardziej rozpoznawalnych elementów opracowanych w tym celu to obojczyk i gorget. Oba elementy zbroi wypełniały przestrzeń między hełmem a napierśnik, strefą szczególnie podatną na ataki w bitwach.

Obojczyk

obojczyk powstał jako uzupełnienie hełmu saletowego, który częściowo odsłaniał twarz. Aby zapobiec przedostaniu się pocisków, mieczy lub odłamków do gardła, zamontowano masywną płytę, która przechodziła pod brodą. W niektórych przypadkach mogła również wystawać ponad lewym ramieniem dla dodatkowego wzmocnienia. Później obojczyk stał się zawiasowy, co pozwalało rycerzom poprawić oddychanie lub widoczność bez zdejmowania zbroi. Ta ruchoma wersja ostatecznie przekształciła się w falling buffe, składający się z kilku metalowych lam, które można było przesuwać w górę lub w dół.

Gorget

gorget rozwijał się równolegle do obojczyk, ale miał inny kształt i funkcję. Podczas gdy we wczesnym średniowieczu ochronę zapewniały głównie tekstylia i kolczugi, od XV wieku gorget stał się stałą stalową kołnierz, noszoną pod napierśnik. Ta konstrukcja zapewniała, że hełm i naramienniki pozostawały na swoim miejscu. Dzięki zawiasowym przedniej i tylnej części, użytkownik mógł łatwo otworzyć gorget, aby założyć zbroję. W późniejszych okresach, zwłaszcza w XVII wieku, gorget stawał się coraz bardziej dekoracyjny i mniej funkcjonalny, aż ostatecznie stał się emblematem ceremonialnym noszonym na łańcuchu.

Rozwój obojczyk, gorget i falling buffe

Ewolucja obojczyk, falling buffe i gorget pokazuje, jak średniowieczni twórcy zbroi stawali się coraz bardziej kreatywni w łączeniu ochrony, mobilności i praktycznego zastosowania. Te elementy przez wieki były częścią rycerskiego i wojskowego wyposażenia, stanowiąc podstawowy dla wielu późniejszych projektów zbroi.