Uzyskaj wygląd: Luksusowa Wiking kobieta, Yule, Sigrid

Boże Narodzenie lub przesilenie zimowe obchodzone jest od tysięcy lat. W tym blogu zabierzemy Cię do przedchrześcijańskiego Jul, które było obchodzone przez Germanów, Wikingów i Bałtosłowian w Europie Północnej. Przygotowaliśmy odpowiedni luksusowy strój, który utrzyma Cię w cieple podczas zimowych dni i festiwali.

Już 15 000 lat temu przesilenie zimowe odgrywało ważną rolę w życiu wczesnych społeczeństw. Zbieracze, myśliwi, rybacy w Europie obawiali się nocy, która była kojarzona ze śmiercią i niebezpieczeństwem ze strony drapieżników, takich jak niedźwiedzie i wilki. Przejście, że dni po przesileniu zimowym stawały się dłuższe, a noce krótsze, było dla nich ważnym punktem zwrotnym, który prawdopodobnie był obchodzony w ich szamanistycznej religii przyrody.

Około 8000 p.n.e. pierwsi rolnicy przybyli z Anatolii do Europy, odpowiedzialni za monumenty takie jak Stonehenge. Dla tych neolitycznych społeczności przesilenie zimowe było najważniejszym momentem roku, jako przejście od długich nocy, kojarzonych ze śmiercią, do krótszych nocy zwiastujących wiosnę. Wiele neolitycznych grobowców w Wielkiej Brytanii i Irlandii zostało zaprojektowanych tak, aby światło słoneczne podczas przesilenia zimowego oświetlało komory grobowe, co podkreślało symboliczną więź między zmarłymi a ich odrodzeniem. Był to okres przejściowy, w którym martwa ziemia wkrótce miała znów przynieść zboże. Do tej pory przeżyto zimę, co było powodem do świętowania! 

Od około 3000 p.n.e. półkoczowniczy pasterze z stepów pontyjsko-kaspijskich migrowali do Europy. Stali się przodkami wielu współczesnych narodów europejskich i mówili proto-indoeuropejskim: językiem, od którego wywodzi się większość europejskich języków.

Kosmiczny ład był punktem wyjścia ich religii. Ciemność była symbolem śmierci i chaosu , i światło dla kosmicznego porządku, płodności i życia. Było wielu bogów związanych z ciałami niebieskimi i światłem, takich jak *Seh₂ul (staronordycki Sól), bóg słońca, *Meh₁not (staronordycki Máni), bóg księżyca oraz *H₂éwsōs (zachodniogermańska Eostre) bogini jutrzenki.

Przesilenie zimowe, które przypada między 21 a 23 grudnia, było obchodzone przez wiele ludów indoeuropejskich. Rzymianie obchodzili Saturnalia na cześć boga Saturna, a cesarz Aurelian ustanowił ten okres w 274 n.e. jako festiwal Dies Natalis Solis Invicti, dzień narodzin Sol Invictus lub 'niezwyciężonego słońca'. Wedyjczycy z Indii obchodzili festiwal Mahavrata, poprzedzony rytuałami Pitryajna, Traiyambakahoma i Ekastaka; a Persowie noc Yalda, podczas gdy galijski kalendarz Coligny wspomina miesiąc Equos, który prawdopodobnie był związany z płodnością.

Fragment gockiego kalendarza z VI wieku n.e. wspomina frumajiuleis, choć nie jest pewne, czy odnosi się to do grudnia. Byłoby to najwcześniejsze wspomnienie miesiąca Yule.

Anglosaski historyk Bede potwierdza, że zarówno grudzień, jak i styczeń nazywane są Giuli. W islandzkim kalendarzu, używanym między innymi przez Snorriego Sturlusona, druga miesiąc zimy, który zaczyna się pod koniec listopada, nazywa się ýlir.

Nie jest pewne, kiedy dokładnie obchodzono święto Yule, ale nie pokrywało się ono z późniejszym chrześcijańskim Bożym Narodzeniem. Saga Hákonar gôða z Heimskringla Snorriego Sturlusona (XII/XIII wiek) mówi, że Yule obchodzono podczas Nocy Śródzimowych, a król Haakon Dobry zadbał o to, aby data została przeniesiona na chrześcijańskie Boże Narodzenie. 

Noce Śródzimowe przypadały po przesileniu zimowym, według Andreasa Nordberga podczas pełni księżyca drugiego miesiąca Yule, czyli w styczniu. To odpowiada relacji biskupa Thietmara z Merseburga, który mówi, że Wikingowie co dziewięć lat w styczniu zbierali się w Lejre na blót, gdzie składali ofiary bogom.

W okresie staroangielskim Yule, ġēol lub ġēohol, było 12-dniowym festiwalem, który później stał się Dwunastoma Dniami Bożego Narodzenia. ǣrra ġēola (przed-Yule) odnosiło się do okresu przed świętem Yule (grudzień), a æftera ġēola (po-Yule) do okresu po nim (styczeń). Oznacza to, że czas Yule trwał około dwóch miesięcy. 

Mōdraniht (noc matek), było pogańskim rytuałem obchodzonym przez Anglosasów w wieczór, który teraz jest znany jako wigilia Bożego Narodzenia. 

To wydarzenie jest wspomniane wyłącznie przez angielskiego mnicha i historyka Bedy z VIII wieku w jego dziele De Temporum Ratione. Opisuje on, że pogańscy Anglosasi rozpoczynali swój rok ósmego dnia przed kalendami stycznia (25 grudnia), a noc wcześniej, która dla chrześcijan jest święta, była przez pogan nazywana "Mōdraniht", co oznacza "Noc Matek".

Chociaż Beda nie podaje szczegółowego opisu rytuałów wykonywanych podczas Mōdraniht, niektórzy uczeni, w tym Rudolf Simek, sugerują, że festiwal mógł obejmować ofiary na cześć bogiń lub matek przodków. 

Łączą oni Mōdraniht z germańskimi Matres i Matronae, żeńskimi bytami często przedstawianymi w trio's i czczonymi na terenach Germanii. Ponadto, istnieją analogie do skandynawskich tradycji, takich jak nornen i dísablót, święto ofiarne na cześć dísir, żeńskich duchów opiekuńczych lub duchów przodków.

Informacje o Mōdraniht są ograniczone do wzmianki Bedy’s, a wiele interpretacji opiera się na porównaniach z innymi tradycjami germańskimi i skandynawskimi. Niemniej jednak Mōdraniht jest uważane za ważny przykład przedchrześcijańskich rytuałów, które koncentrowały się na czczeniu kobiet, bogiń i przodków podczas okresu śródzimowego. Chociaż Yule przypadało na sezon zmarłych, było również świętem, podczas którego można było prosić o płodność w nadchodzącym roku. W związku z tym wpisuje się w szerszy kontekst germańskich obchodów zimowych wokół Yule. 

Tradycja wassail zaczęła się jako pozdrowienie „was hál” lub „waes haeil”, którym Anglosasi wznosili toast za zdrowie innych. Ostatecznie to pozdrowienie stało się synonimem tego, co było pite podczas toastu: ciepłego, przyprawionego napoju, zazwyczaj piwa lub wina. 

Co najmniej od XV wieku rolnicy w dwunastą noc Bożego Narodzenia (5 lub 6 stycznia) chodzili z miską wassail do drzwi swojego pana lub bogatszych sąsiadów. Odwiedzający śpiewali pieśni w zamian za jedzenie i picie. Gospodarz dawał im jedzenie i picie, w zamian za ich błogosławieństwo. Kiedy gospodarz odmawiał, był przeklinany. 

Pod koniec XVI wieku w południowej Anglii pojawiło się również Apple-Wassailing. Grupy młodych mężczyzn przemierzały sady jabłkowe, wykonując rytuały w zamian za nagrodę. Śpiewali pieśni lub robili jak najwięcej hałasu. Celem było "obudzenie" drzew jabłkowych do cydru i odpędzenie złych duchów, aby zbiór był udany. Ceremonię prowadzili król i królowa wassail, a tosty nasączone wassail były wieszane na drzewach jako ofiara.

Te rytuały wassail powstały dopiero w późnym średniowieczu, ale prawdopodobnie mają znacznie starsze pogańskie pochodzenie. Służyły jako symbol wzajemności, ważna zasada indoeuropejska. Rolnicy śpiewali dla (chwali) swojego pana, w zamian za jedzenie. W ten sposób potwierdzali swoją relację patron-klient.

Hákonar saga góða opowiada, że podczas święta Yule dla króla Haakona przygotowywano trzy toasty: pierwszy kielich był dla Odyna „za zwycięstwo i władzę”, drugi kielich dla Njörðra i Freyra „za dobre zbiory i pokój”, a trzeci kielich, bragarfull, na cześć samego króla.

Orkneyinga saga mówi, że środek zimy jest związany z Thorem, również bogiem kojarzonym z pogodą i płodnością.

Okres pomiędzy Halloween (álfablót) a Yule był sezonem zmarłych. Był to czas Dzikiego Gonu, upiornej procesji prowadzonej przez Odyna, oraz wzmożonej aktywności nadprzyrodzonej, w tym obecności draugar - nieumarłych istot wędrujących po ziemi.

Bóg Odin miał wiele imion, w tym Jólnir („bóg Yule”). Według Áchwyt z XII wieku, z tego przydomka pochodzi słowo jól, które odnosi się do święta ogólnie. Również sami bogowie byli czasami nazywani jólnar. 

Freyr był bogiem królestwa, płodności, pokoju, dobrobytu i dobrych zbiorów. Średniowieczny kronikarz Adam z Bremy pisze, że był kojarzony z pokojem i przyjemnością, a świątynia w Uppsali miała na jego cześć falliczny posąg. Według Snorriego Sturlusona Freyr był "najbardziej znanym z æsir", i był czczony za dobre zbiory i pokój.

Rzymskie Saturnalia (25 grudnia) są związane z bogiem płodności ziemi, Saturnem. Tę tradycję widzimy więc również u Wikingów.

Najbardziej znanym rytuałem Yule jest blót lub ofiara. Najbardziej znanym źródłem tego jest Hákonar saga góða z XII/XIII wieku, która opisuje wydarzenia z końca X wieku.

Hákonar saga góða opowiada, jak ludzie gromadzili się w świątyni z własnym jedzeniem. Były składane ofiary z bydła i koni. Krew (hlaut) zwierząt ofiarnych była zbierana w misie (hlautbolli) i rozpryskiwana gałązkami (hlautteinar) na obecnych, ściany świątyni i posągi bogów. Mięso ofiarnych zwierząt było gotowane i podawane podczas uczty. Ognie były rozpalane w środku świątyni, a nad nimi wisiały kotły. Lider święta błogosławił kielich ofiarny (róg do picia) i mięso. Napój, zwłaszcza piwo, obficie płynął. Podczas uczty wznoszono toasty na cześć Odyna, Freyra i lidera. Wznoszono też toasty na pamiątkę zmarłych, minni.

Ofiarowanie konia nie było niczym niezwykłym. Proto-Indoeuropejczycy, pierwotnie kultura jeździecka, wierzyli, że słońce jest ciągnięte przez konie. Koń był symbolem ziemi, płodności i królewskości. Król ofiarował konia i w ten sposób symbolicznie zabijał słońce, aby zapewnić jego ponowne narodziny. Tylko przez śmierć mogło powstać nowe życie. Dzięki odrodzeniu słońca zaczynał się nowy okres. Tym samym król ofiarowywał się w istocie również, jako przysięga wobec swojego kraju. Ponieważ jego poddani spożywali ofiarę, ponownie łączyli się z królem i krajem.

Inna ważna ceremonia to sonar-blót i heitstrenging. Opisane to jest w Helgakviða Hjǫrvarðssonar i Hervarar saga ok Heiðreks. Sonargöltr, dzik, był wprowadzany w wieczór Yule. Obecni kładli ręce na sierści zwierzęcia i składali przysięgi. W ten sposób prawdopodobnie potwierdzali swoje więzi z królem i bogami. Po złożeniu przysięgi zwierzę było składane w ofierze i prawdopodobnie spożywane jako główny posiłek uczty ofiarnej. Bóg Freyr jeździł na dziku Gullinbursti („złote szczeciny”), więc zwierzę było mu poświęcone. Być może to także powód, dla którego obecnie spożywa się wieprzowinę podczas świąt Bożego Narodzenia.

W tym blogu stworzyliśmy postać kobiety Wikinga z IX-X wieku. Jej strój oparty jest na odzieży, którą nosiłaby kobieta wikingów z klasy Karl. Karle byli osobami prawnymi. Była to klasa, z której wywodzili się kupcy, zamożni rolnicy i wojownicy. Nazywamy tę kobietę wikingów Sigrid, jej mąż miał prawo głosu w thing, lokalnym parlamencie. W przypadku sporu mogła odwołać się do systemu prawnego, który ją chronił. 

Sigrid nosi podkoszulek. Podkoszulek był zazwyczaj biały lub kremowy, wybielany lub niewybielany. Podkoszulek był regularnie prany i sprawiał, że odzież wierzchnia brudziła się wolniej. Pranie odzieży powoduje blaknięcie kolorów. Podkoszulek sprawia, że droższa odzież wierzchnia dłużej zachowuje trwałość.

Ingrid nosi bordeaux czerwone wiking sukienka. Bordeaux czerwone był powszechnym kolor u Wikingów. 

Na sukienka Sigrid nosi zieloną hangerok. hangerok jest haftowana motywami węzłów, które były powszechnie używane w sztuce wikingów. Oczywiście Sigrid ubiera się najlepiej na święto Yule. Podczas pracy na farmie prawdopodobnie nie nosiłaby hangerok. 

broszki żółw Ingrid łączą hangerok i jej sukienka. broszki żółw i dekoracje noszone pomiędzy nimi symbolizują bogactwo Sigrid. Stanowiło to również prezentację bogactwa jej męża i rodziny, do której należy. Pomiędzy jej broszki żółw Ingrid nosi naszyjnik z bursztynu. 

Niektóre kobiety Wikingów nosiły artykuły kosmetyczne, takie jak czyściki do paznokci, łyżeczki do uszu i pęsety przy swoich broszki żółw. Również mężczyźni Wikingowie często byli grzebani z grzebieniami. Wikingowie byli znacznie czystsi niż chrześcijanie żyjący w tym samym czasie. Powodem tego było ich pogańskie wierzenie, że piękno i struktura oznaczają kosmiczny porządek. Dlatego od Wikinga oczekiwano, że przed zwróceniem się do swoich bogów rytualnie się umyje. Kobiety noszą zatem luksusowe zestawy kosmetyczne przy swoich broszki żółw jako formę cnoty i statusu. 

Sigrid nosi skórzany pasek, do którego może przymocować codzienne przedmioty. Noże i nożyczki mogły być zarówno przymocowane do pasek, jak i do łańcuchów między broszki żółw, tak jak to zrobiła z igielnik.

Sigrid nosi wywrotki. Były to najczęściej spotykane typy buty w całym świecie Wikingów. Buty takie jak te były noszone zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety. 

Ingrid nosi płaszcz na swojej odzieży. Ta wełniana płaszcz była używana podczas mroźnych północnoeuropejskich zim. Wełniana płaszcz jest obszyta futro, co podkreśla jej bogactwo.