Wprowadzenie: Nordycki Epoka brązu

Nordycki Epoka brązu obejmuje okres w prehistorii Skandynawii od około 2000 do 500 p.n.e. Okres ten nastąpił po kulturach takich jak Proto-Indoeuropejska kultura toporów bojowych (kultura ceramiki sznurowej), kultura pucharów dzwonowatych, kultura lejkowatych i Nordycki Epoka kamienia łupanego. W tym blogu odkrywamy tożsamość tych dalekich przodków Wikingów. 

W archeologii mówimy o wielu różnych kulturach. Czasami pokrywają się one z kulturami etnicznymi, ale często nie. Jednocześnie przejście między kulturami nie powinno być postrzegane jako nagłe wydarzenie historyczne. W wielu przypadkach po prostu dochodziło do zmiany zwyczajów, podczas gdy stary zwyczaj przez jakiś czas nadal istniał obok nowego.

Germańskie kultury epoki miedzi i kultury Epoka brązu wywodzą się od proto-indoeuropejskich pasterzy stepowych, którzy około 3.500 p.n.e. wyruszyli z pontyjskich stepów na zachód. Po drodze zmieszali się z neolitycznymi rolnikami. Powstały z tego kultury mieszane, takie jak kultura ceramiki sznurowej. Badania DNA na ciałach z tej kultury wykazują, że w niektórych przypadkach do 90% haplogrup patriarchalnych odnosi się do DNA stepowego z linii ojcowskiej.

W Skandynawii (zwłaszcza w Jutlandii) wykształciła się archeologiczna gałąź kultury ceramiki sznurowej, kultura siekier bojowych (2.800 - 2.300 p.n.e.), znana z charakterystycznych typów siekier bojowych. Ponadto z kultury ceramiki sznurowej wywodzi się kultura ceramiki dzwonowatej (2500 -2000 p.n.e.). Nie były to genetycznie unikalne ludy; garnki i siekiery bojowe to nie ludzie, ale cechy archeologiczne.

Badania genetyczne wykazują, że ludność nordyckiej Epoka brązu była genetycznie spokrewniona z ludami kultur pucharów sznurowych, dzwonowatych i Únětice. Mieli najwyższy stopień tolerancji laktozy spośród wszystkich ludów epoki brązu w Europie. Rozwój nordyckiej Epoka brązu około 1750 r. p.n.e. był wynikiem mieszanki kultury siekier bojowych i kultury dzwonowatych, z znaczącym wpływem z Europy Środkowej, zwłaszcza z proto-indoeuropejskiej kultury Únětice. Ten wpływ przyniósł innowacje, takie jak obróbka brązu, które od około 1750 r. p.n.e. były systematycznie rozpowszechniane, choć brązowy był już wcześniej, około 2000 r. p.n.e., w użyciu. Migracje z północy i wschodu przyczyniły się do dalszej różnorodności genetycznej i kulturowej w regionie.

Region nordyckiej epoka brązu rozciągał się od Skandynawii po części północnych Niemiec, a niektórzy badacze uważają również części Estonii, Finlandii i Pomorza za część tej sfery kulturowej. Podczas nordyckiej Epoka brązu istniały bliskie relacje handlowe z mykeńską Grecją. Ludzie z nordyckiej Epoka brązu byli ekspertami w przetwarzaniu metal i handlowali bursztynem za metale. Dzięki temu kultura ta stała się jedną z najbogatszych w Europie.

Większość ludzi żyła na małych gospodarstwach, często składających się z długiego domu i kilku budynków gospodarczych. Od około 1300 p.n.e. stało się powszechne budowanie trójnawowych długich domów, z których niektóre były bardzo duże. Te duże budynki mogły być używane jako centra przywództwa. Istniały również umocnione osady, warsztaty do produkcji metal i ceramiki oraz specjalne budynki kultowe. Osady często znajdowały się na wyżej położonych terenach i blisko morza, co sprzyjało handlowi i rytuałom.

Godnym uwagi przykładem jest umocniona osada Hünenburg bei Watenstedt w północnych Niemczech. Miejsce to funkcjonowało jako centrum handlowe, miejsce kultu i centrum władzy.

Religia Nordyckich Epoka brązu miała charakter indoeuropejski i jest uważana za prekursora mitologii germańskiej. Słońce odgrywało centralną rolę, co wynikało z rolnictwa. Ludzie byli bowiem zależni od słońca dla wzrostu upraw. Słońce jest przedstawiane w symbolach takich jak krzyż słoneczny, triskelion i motywy spiralne . Niebo ojciec, kosmiczny bliźniak i bogini słońca były centralnymi postaciami. Rytuały obejmowały ofiary ze zwierząt, bronie, biżuterię, a czasem ludzi, często w wodach takich jak jeziora i bagna. Ceremonialne przedmioty, takie jak brązowe lury, były używane w ceremoniach religijnych i są głównie znajdowane w Danii i zachodniej Szwecji. Religia miała dharmatyczny charakter i koncentrowała się wokół kosmicznego porządku i społecznej przysięgowej wzajemności. 

Statki odgrywały dużą rolę w tym społeczeństwie. Świadczą o tym tysiące rysunków naskalnych i wielkie kamienne groby w kształcie statków. Statki te były odpowiednie do handlu, rybołówstwa i wojny. Tradycja żeglarska z północnych Epoka brązu położyła podstawowy pod słynną kulturę morską czasów wikingów.

Klimat w czasie wczesnych północnych Epoka brązu był cieplejszy niż obecnie i porównywalny z dzisiejszym środkowymi Niemcami. Ten korzystny klimat umożliwiał intensywne rolnictwo, nawet uprawę winorośli. Około 850 p.n.e. klimat zaczął się robić bardziej wilgotny i chłodniejszy, co utrudniało życie i powodowało migracje.